Ik kreeg een boek over oud Amsterdam. (1) Het nieuwe boek is niet het enige in mijn boekenkast over de geschiedenis van mijn woonplaats. Ik kijk graag naar tekeningen en foto's van vroeger; Jacob Olie, Breitner of onbekende vastleggers. Geen groter plezier dan een dag in het Gemeentearchief of rondstruinen op hun beeldbank via internet. Niet dat ik alle feiten en jaartallen chronologisch onthoud hoor, ik zit vooral een eind weg te fantaseren over hoe het dagelijks leven er ooit uitzag. Welke kleren mensen aan hadden, hoe ze zich verplaatsten, waar kinderen mee speelden, en hoe je je bedrijf draaiende hield. Welke gebouwen er stonden, of wat er voor in de plaats kwam. Dat werk. In het nieuwe boek ook een hoofdstuk over de nieuwjaarsgroet.
Wie geabonneerd is op een krant weet dat hij ieder jaar zijn bezorger met een kaartje aan de deur kan verwachten. In ruil voor een fooi. Van de week stond hier ineens de bezorger van de reclamefolders voor m'n neus. Een goed nieuwjaar mevrouw, zei hij, en overhandigde me het enorme pakket met blaadjes. Ik zei -dank je- en deed de deur dicht. Even later realiseerde ik me dat er blijkbaar ook nu een fooi werd verwacht. Ojee.
De bezorger van de reclameblaadjes krijgt geen fooi van mij, de bezorger van de krant wel. Omdat ik weet dat als er 's nachts een papierbreuk in de drukkerij is geweest, hij (2) de volgende dag de volle laag krijgt. Omdat hij op zijn fiets of brommer voor schooltijd rondsjeest, als ik onder de douche sta. Omdat de krant (op tijd) bezorgen tegenwoordig van heel veel factoren afhankelijk is, en hij met z'n krantentas het putje is waar alle klachten samenkomen.
Mocht je je verzetten tegen dat gebedel aan de deur, bedenk dan maar dat er vroeger nog veel meer volk langskwam om een fooi voor bewezen diensten te bemachtigen. Straatvegers, baggeraars, tamboers of lantaarnopstekers bijvoorbeeld. Iedere beroepsgroep maakte zijn eigen houtsnede met gedicht. Zo las ik in het nieuwe boek over oud Amsterdam. Je komt er dus tegenwoordig best genadig vanaf met die ene krantenbezorger. Voor hetzelfde, of eigenlijk dus nog veel meer geld, stonden hier de aannemer, de Nuon en het projectbureau IJburg met een nieuwjaarskaartje (3) op de voordeur te kloppen.
(1) Amsterdam, 366 dagen. Uitgeverij TOTH. ISBN: 90-6868-425-6
(2) Waar hij staat, kan net zo makkelijk zij worden ingevuld.
(3) Het nieuwjaarskaartje van de Volkskrant is dit jaar een cd met gesproken columns. Ieder ander die zich met een voorgedrukt kaartje uitgeeft voor uw krantenbezorger, is het niet echt.